از این رو بیش از محیط‌های دیگر اجتماعی در رشد و تکامل فرد تاثیر دارد و کودک بیش از آن‌که از اوضاع خارجی متاثر شود تحت تاثیر خانواده قرار می‌گیرد. اثرات و نفوذ خانواده در رشد کودک و نوجوان بی‌شمار است.
اگر والدین صادقانه به او محبت کنند او دوست داشتن دیگران و مورد علاقه دیگران بودن را یاد می‌گیرد و بالاخره اگر والدین از اعتماد او نسبت به استقلال یافتن جلوگیری نکنند، او قادر خواهد بود در خلال دوره نوجوانی به درجه و میزان لازم از آزادی دست یابد و به تدریج خود را از آن وابستگی کودکانه رها سازد. شرایط خاص مدرسه و چگونگی روابط عاطفی حاکم بر خانواده، نقش به سزایی در رفتار تحصیلی و پیشرفت کودک و نوجوان دارد، بنابراین بررسی عوامل موجود در محیط خانواده و تاکید بر فضای حاکم بر خانواده به عنوان یکی از عوامل مهم و قطعی و نیز تعیین کننده در عملکرد تحصیلی کودکان و نوجوانان مورد توجه بسیاری از تحقیقات اجتماعی می‌باشندتحقیق انجام شده پیرامون میزان تاثیر سطح سواد والدین و با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را نشان می‌دهد كه سطح سواد پدر با موفقیت و عدم موفقیت دانش آموزان اثر قطع دارد و سطح سواد مادر نیز در انجام موفقیت یا شكست بی تاثیر نیست.
در اﯾﻦ ﺑﯿﻦ ﻧﻘﺶ واﻟﺪﯾﻦ و ﺧﺎﻧﻮاده و اﺛﺮ آن ﺑﺮ پیشرفت تحصیلی و ﻃﯽ ﮐﺮدن ﭘﻠﻪ ﻫﺎی ﺗﺮﻗﯽ داﻧﺶ آﻣﻮزان ﻗﺎﺑﻞ ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﯽ ﻧﯿﺴﺖ. در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ‌ای و روش ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ واﻟﺪﯾﻦ در پیشرفت تحصیلی داﻧﺶ آﻣﻮزان ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ واﻟﺪﯾﻦ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺪت زﻣﺎن ﺣﻀﻮر ﺑﯿﺸﺘﺮ و ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﻧﻘﺶ ﻫﺎی ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ، اﻧﮕﯿﺰﺷﯽ، ﻣﺸﺎرﮐﺘﻬﺎی رﺳﻤﯽ و ﻏﯿﺮ رﺳﻤﯽ در ﺗﺤﺼﯿﻞ، ﺳﻄﺢ ﺳﻮاد، درك و ﻫﺪاﯾﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﺜﺒﺘﯽ را ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در پیشرفت تحصیلی ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد و داﻧﺶ آﻣﻮزان اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ آﻣﻮزش و ﭘﺮورش از ارﮐﺎن اﺳﺎﺳﯽ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻫﺮ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ رود.
.. که همه موجب پایین آمدن موقعیت اجتماعی و فرهنگی شخص می‌شود و آشفتگی‏‌ها یا آسیب‏‌‌های روانی را به وجود می‌آورد معمولا افرادی که در سطح پایین اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زندگی می‌کنند، سطح تحصیلات کمتری نسبت به افراد همسال خود دارند و میزان تحصیلات در این خانواده‏‌ها به شدت افت پیدا می‌کند

منبع :تحقیق بررسی رابطه انگیزه پیشرفت ،سطح سواد ،شغل و وضعیت اقتصادی پدر با انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر